Hà Nội (TTXVN 31/12)--

          Theo Tiến sĩ Zach Abuza thuộc Học viện Chiến tranh Mỹ, năm 2016 là một năm thế cuộc giằng co về tình hình Biển Đông. Nó bắt đầu bằng việc Trung Quốc ngày càng bị cô lập do các hành động và chiến thuật hung hăng của nước này trong khu vực, trong đó cực điểm chính là phán quyết của Tòa trọng tài (PCA) tại La Hay (Hà Lan) ngày 12/7.

          Phán quyết của PCA đã vô hiệu hóa đường chín đoạn của Trung Quốc, cũng như khẳng định những thực thể mà nước này có yêu sách chủ quyền ở Trường Sa không có vùng đặc quyền kinh tế. Điều đó có nghĩa là vùng đặc quyền kinh tế tính từ bờ biển của những quốc gia như Philippines và Việt Nam là có cơ sở pháp lý. 

          Tuy nhiên, 5 tháng còn lại của năm 2016 đã cho thấy một sự thay đổi trong chính sách với Trung Quốc của chính quyền mới tại Philippines khi tân Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte xích lại với Bác Kinh và có những tuyên bố ảnh hưởng tiêu cực tới mối quan hệ đồng minh lâu năm với Mỹ, cũng như gây khó khăn cho các hoạt động bảo đảm an ninh hàng hải (FONOPs) của Mỹ trong vùng biển của Philippines ở Biển Đông. 

          Ông Duterte còn đe dọa hủy Hiệp định lực lượng thăm viếng (VFA), bật đèn xanh cho Trung Quốc, ngỏ ý muốn mua các loại vũ khí và các thiết bị quân dụng của nước này. Tuần trước, Manila nhận số tiền trợ cấp 14 triệu USD từ Bắc Kinh.

          Trong khi đó, Trung Quốc đã cố gắng lôi kéo nhiều nước trong khu vực ASEAN. Thông qua các nỗ lực của mình, Trung Quốc đã thành công trong việc bảo đảm ASEAN không thể và không muốn tạo ra một phản ứng đa phương, hoặc thậm chí thách thức những yêu sách của Trung Quốc trong các diễn đàn ngoại giao. 

          Cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vừa qua với chiến thắng của ông Donald Trump, một doanh nhân có tài thỏa thuận kinh doanh hơn là vốn chính trị và có những quyết sách rất khó đoán định. 

          Vì tất cả các yếu tố trên, năm 2017 được dự đoán là một năm khó đoán định về vấn đề Biển Đông./.